Zo'n 20 jaar geleden wilde mijn haptonoom mij wat vragen stellen met behulp van de vragenlijst van Elaine N. Aron. Ik had destijds nog nooit van haar gehoord. Dat maakte voor het beantwoorden van de vragen natuurlijk niets uit. Wat me wel verbaasde was dat ik bijna iedere vraag met ja kon beantwoorden.
'Ik had al zo'n vermoeden dat jij hoogsensitief zou zijn, maar nu weten we het wel zeker he?!'.
'Tja, ik denk van wel..'
In de tijd die volgde verdiepte ik mij in het onderwerp hoogsensitiviteit.
Las ik het boek van Elaine en slurpte alles wat ik maar kon vinden over dit onderwerp in mij op.
Wat voelde ik inderdaad veel herkenning bij deze eigenschap.
Wat een opluchting, ik ben niet gek! Ik ben niet te huilerig, te intens, te dit, dat zus, zo.
Ik ben hoogsensitief!
En ik ben niet de enige.
Al voelde dat wel zo.
Al heel lang voelde ik mij anders en daardoor eenzaam.
Nu had dat 'anders' een naam, maar ja daarmee ben je er nog niet.
Wat had ik nog veel 'obstakels' te overwinnen.
Gelukkig weet ik inmiddels hoe heerlijk het is om als HSP-er door het leven te mogen gaan.
Door goede en fijne hulp van een coach, kan ik deze eigenschap nu (ja ik weet het, zo'n 20 jaar later) omarmen en inzetten als kracht. Herken ik mijn uitdagingen en weet ik hoe ik daarmee om moet gaan. En ja, dat gaat heus nog wel eens mis ;).
Het is mijn missie om hoogsensitieve kinderen (en hun ouders) te helpen zichzelf te leren (h)erkennen en wat het betekent om HSP te zijn. Dat ze weten waar hun krachten liggen en weten hoe ze met de uitdagingen om kunnen gaan die hoogsensitiviteit met zich mee kan brengen. Zodat ze intens kunnen genieten van het leven en hun talenten kunnen laten blinken!
Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 5 mensen hoogsensitief is. De volgende vijf kwaliteiten moeten volgens Janneke van Olphen aanwezig zijn om daardwerkelijk te kunnen spreken van (hoog)sensitief:
Subtiele waarneming en intense beleving
Hoogsensitieve personen (HSP-ers) ervaren door hun subtiele waarneming meer prikkels. Ze zien, voelen, horen, proeven, ruiken en ervaren enorm veel en nemen zelfs de kleinste details in zich op. Deze prikkels komen ook nog eens erg intens binnen. Hoogsensitieve hersenen hebben moeite met sorteren van de prikkels en houden alle prikkels bij: de goede en de slechte, de nuttige en de minder nuttige. Dit kan ervoor zorgen dat hun emmer sneller overloopt door al die prikkels.
Maar prikkels intens beleven is óók een kracht en kan veel toevoegen aan het leven: intens kunnen genieten van het leven en de emoties die daarbij horen ook intens kunnen voelen.
Diepe doorwerking
Alle prikkels die bij HSP-ers binnen komen, zoals ervaringen, emoties, gevoelens, sociale interacties, indrukken en waarnemingen, worden diep doorleeft. Alles wordt van alle kanten bekeken en het brein analyseert zich suf en associeert er op los. Dit alles moet ook een plek krijgen en landen. Soms wil dit niet lukken en dan blijft een emotie of gebeurtenis (soms dagen) hangen en dan wordt alles telkens opnieuw beleefd. Wetenschappelijk is aangetoond dat bij hoogsensitieve personen méér hersengebieden geactiveerd worden bij een prikkel dan bij niet-sensitieve personen. Dit betekent ook dat er meer verwerkingstijd nodig is om alle prikkels een plekje te kunnen geven.
Groot inlevingsvermogen.
HPS-ers hebben als het ware voelsprieten waardoor ze haarfijn verandering in sfeer en spanning kunnen aanvoelen. Ook kan een HSP signalen oppikken bij anderen, onderhuidse conflicten opmerken en doorhebben wat voor iemand anders gevoelig ligt en hoe een ander in zijn vel zit. Door het grote inlevingsvermorgen hebben HSP-ers ook een groot respect voor zijn medemensen, dieren en de natuur.
Sterk in verbanden leggen
Vaak worden HSP-ers zeer snelle denkers genoemd. Dit komt, doordat ze makkelijk verbanden weten te leggen. Het lijkt soms of ze van de hak op de tak springen in een gesprek, maar in werkelijkheid komt dit doordat ze veel overeenkomsten zien tussen heel uiteenlopende dingen.
Groot rechtvaardigheidsgevoel
Deze kwaliteit is niet alleen van toepassing op HSP-ers. Toch is dit een kenmerk wat veel en sterk naar voren komt bij HSP-ers. Zij kunnen enorm geraakt worden door het leed in de wereld of door beelden op het journaal van oorlogen of rampen. Ook kunnen ze erg kwaad worden op mensen, omdat ze vinden dat zij hen onrechtvaardig behandelen.
Hoogsensitieve kinderen
Natuurlijk is ieder kind uniek, maar een aantal kenmerken van een hoogsensitief kind zijn (E.A. Aaron):
Snel schrikken
Last hebben van kleren die kriebelen, naden in sokken of kledingmerkjes tegen zijn/haar huid
Niet van grote verrassingen houden
Meer leren van een vriendelijke terechtwijzing dan van strenge straf
Lijkt gedachten te kunnen lezen
Moeilijke woorden voor zijn/haar leeftijd gebruiken
Elk vreemd geurtje ruiken
Een scherpzinnig gevoel voor humor hebben
Intuïtief lijken
Moeilijk in slaap te krijgen na een opwindende dag
Moeite met grote veranderingen
Zich willen verkleden als kleren nat of zanderig zijn geworden
Veel vragen stellen
Perfectionisch zijn
Oog hebben voor het verdriet van anderen
Meer van rustige spelletjes houden
Diepzinnige, beschouwende vragen stellen
Zeer gevoelig zijn voor pijn
Slecht tegen een luidruchtige omgeving kunnen
Oog hebben voor detail (iets wat van plaats is veranderd, een verandering in iemands uiterlijk e.d.)
Eerst kijken of het veilig is alvorens ergens in te klimmen
Beter presteren wanneer er geen vreemden bij zijn
De dingen intensief beleven
Sommige hoogsensitieve kinderen zijn prima in balans met zichzelf en hun omgeving. Toch kunnen de kwaliteiten van hoogsensitiviteit ook de nodige uitdagingen met zich meebrengen. Wanneer jouw kind meer (door)voelt dan anderen, de wereld om zich heen intens beleeft, een kritische blik heeft (en misschien wel de neiging heeft tot perfectionisme) en daarbij een sterk en groot rechtsvaardigheidsgevoel heeft, kan het aardig wat last hebben van alle indrukken en eventuele stress die dit veroorzaakt. Hierdoor kan overprikkeling onstaan. Soms heeft je kind hierbij wat extra ondersteuning nodig. Ik overleg graag met jou wat ik hierin voor jouw kind kan betekenen.